دوستان این مطلب در دوپست نوشته خواهد شد

پرسش :

واقعاً اگر اکثریت مردم حکومت ولایت فقیه را نخواهند، تکلیف شرعی صاحبان منصب چیست؟

پاسخ :

برای پاسخ به این سؤال در ابتدا لازم است متذکر شویم که معتقدیم این نظام باید بر ارادة تشریعی الهی استوار باشد و رضایت خداوند و اذن او در امور مختلف لازم است، رأی مردم جایگاه خود را دارد... اگر اسلام چیزی را نهی کرده باشد، حق نداریم با رأی و انتخاب آن را مجاز بشماریم و اعتبار رأی مردم تا وقتی است که با دین تنافی نداشته باشد[1] اما احتمال عدم مقبولیت نظام اسلامی از سوی مردم، به دو صورت متصور است:
فرض اول؛ مردم به هیچ روی حکومتی دینی را نپذیرند؛ در این صورت اگر فرض کنیم امام معصوم ـ علیهم السلام ـ دارای شرایط حاکمیت، در جامعه باشد، به اعتقاد ما او از جانب خدا حاکم و والی است، ولی حکومت دینی تحقق نخواهد یافت زیرا شرط تحقق حکومت دینی پذیرش مردم است. نمونه بسیار روشن این فرض، 25 سال خانه‎نشینی حضرت علی ـ علیه‎ السلام ـ است. ایشان از سوی خدا به ولایت منصوب شده بودند، ولی حاکمیت بالفعل نداشتند زیرا مردم با آن حضرت بیعت نکردند.[2] و بدین خاطر در زمان غیبت حضرت ولی عصر(عج) از آن جایی که شخص معینی به عنوان حاکم از طرف خدای متعال معین نشده است، در این‎جا حاکم دارای دو پایه و دو رکن است: رکن اول آمیخته بودن و آراسته بودن با ملاک‎ها و صفاتی که اسلام بر حاکم اسلامی معین کرده است و رکن دوم قبول و پذیرش مردم است، اگر مردم آن حاکم را، آن شخص را که دارای ملاک‎های حکومت است نشناختند و او را به حکومت نپذیرفتند، او حاکم نیست اگر دو نفر که هر دو دارای این ملاک ها هستند یکی از نظر مردم شناخته و پذیرفته شد، او حاکم است. پس قبول و پذیرش مردم شرط در حاکمیت است... می توان گفت که مردم در اصل تعیین رژیم اسلامی هم دارای نقش هستند البته این را به عنوان شرط حقیقی بیان نمی‎کنیم، یعنی اگر مردم رژیم اسلامی را نپذیرفتند، رژیم اسلامی از اعتبار نمی‎افتد.[3]
با این حال دربارة پذیرش ولی‎فقیه باید اظهار نمود که پر واضح است که « نظر مردم تعیین‎کننده است اما نسبت به آن کسانی که دارای معیارهای لازم است که اگر معیارهای لازم در آن انسان نباشد، انتخاب نمی‎تواند به او مشروعیت ببخشد... آن کسی که این معیارها را دارد و از تقوا و صیانت نفس و دینداری کامل و آگاهی لازم برخوردار است، آن وقت نوبت می‎رسد به قبول ما اگر همین آدم
با همین معیارها را مردم قبول نکردند، باز مشروعیت ندارد، چیزی به نام حکومت زور در اسلام نداریم.[4] با وجود این آیت‎الله خامنه‎ای حفظه‎الله نظرشان را روشن‎تر بیان می‎کنند و اظهار می‎دارند « بعضی رأی مردم را پایة مشروعیت می‎دانند، ـ رأی مردم ـ لااقل پایه اعمال مشروعیت است.[5] اما در این‎جا یادآوری این نکته لازم است که بنابر دو حدیث شریف که اصل عقلایی هم برشمرده می‎شود با این مضامین که حضرت علی ـ علیه‎ السلام ـ فرمودند: «المیسور لا یسقط بالمعسور» و «ما لا یدرک کلّه لا یترک کله[6] به این معنا که (اگر کاری سخت و مشکل شده است موجب نمی‎شود که انسان از انجام کار میسور و در حد توان، منصرف شود، یا مطلوب و هدفی که به صورت صد در صد، دست یافتنی نیست، به طور کامل رها نمی‎شود، امام خمینی(ره) هم این‎طور به انجام تکلیف به قدر ممکن و مقدور اشاره دارند و می‎گویند: «لازم است که فقهاء اجتماعاً و یا انفراداً برای اجرای حدود و حفظ ثغور (مرزهای بلاد مسلمین)، نظام حکومت شرعی تشکیل دهند، این امر اگر برای کسی امکان داشته باشد واجب عینی است وگرنه واجب کفایی است در صورتی هم که ممکن نباشد ولایت ساقط نمی‎شود زیرا از جانب خدا منصوب‎اند. اگر توانستند باید مالیات، زکات، خمس و خراج را بگیرند و در... ((ادامه دارد))